Si mund të jetë Turqia mbrojtësja e Evropës

Në dritën e ndryshimit të prioriteteve të sigurisë së SHBA-së, vendet evropiane po shqyrtojnë mënyra për të përmirësuar aftësitë e tyre mbrojtëse.

Megjithatë, në afat të shkurtër, kjo mund të mos jetë e realizueshme, shkruan Ali Mammadov në një artikull për National Interest.

Së pari, do të kërkonte burime të konsiderueshme financiare, të cilat disa anëtarë të NATO-s ende e kanë të vështirë t’i ndajnë për mbrojtje. Shtatë anëtarë evropianë të NATO-s nuk e arritën as pragun e dy për qind-shit. Së dyti, niveli aktual i kapaciteteve industriale evropiane mund ta bëjë të vështirë prodhimin e pajisjeve ushtarake në shkallën e kërkuar.

Duke pasur parasysh këto sfida, roli i mundshëm i Turqisë në sigurinë evropiane po tërheq vëmendjen, veçanërisht pas takimit të fundit midis liderëve të Ukrainës dhe Turqisë në shkurt, shkruan autori. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka shprehur interes për vendosjen e forcave turke në Ukrainë për të rritur besueshmërinë e mbrojtjes së një marrëveshjeje të mundshme paqeje me Rusinë.

Përfshirja e Turqisë në çështjet e sigurisë evropiane nuk është e re. Turqia është një anëtare e gjatë e NATO-s dhe bashkëpunimi i mbrojtjes me Evropën është zgjeruar vitet e fundit. Për shembull, në vitin 2023, Mbretëria e Bashkuar nënshkroi një marrëveshje për bashkëpunim më të ngushtë ushtarak me Turqinë. Përveç kësaj, Franca është në bisedime për të shitur gjeneratën e ardhshme të raketave Meteor në Turqi, pavarësisht shqetësimeve nga Greqia. Krahas samitit të fundit në Londër, Turqia pritet të jetë pjesë e samitit të ardhshëm të BE-së.

Si ushtria e dytë më e madhe në NATO, me gati 402,000 trupa, Turqia ka shumë për të ofruar në aspektin e sigurisë. Së pari, mund të arrihet frenimi kundër agresionit të mundshëm të ardhshëm rus kundër Ukrainës. Duke qenë se është anëtare e NATO-s, vendosja e trupave turke pranë kufijve të Ukrainës mund të veprojë si një pengesë, pasi çdo sulm ndaj tyre mund të shkaktojë një përgjigje më të gjerë të NATO-s.

Për më tepër, Turqia ka një industri të zhvilluar mirë dhe në rritje të mbrojtjes që mund të kontribuojë në rindërtimin jo vetëm të ushtrisë ukrainase, por edhe të forcave të armatosura të vendeve të tjera të pazhvilluara evropiane. Vetëm në vitin 2024, eksportet turke në fushën e mbrojtjes dhe aviacionit i kaluan shtatë miliardë dollarët dhe një pjesë e konsiderueshme e shitjeve drejtohen në Evropën Lindore dhe në Ballkan. Duke pasur parasysh urgjencën e kërcënimit aktual, forcimi i bashkëpunimit me Turqinë mund të ndihmojë në përshpejtimin e gatishmërisë ushtarake të Evropës, e cila përndryshe mund të marrë vite.

Po ashtu, kanalet diplomatike të Turqisë me Rusinë mund të shërbejnë si një urë për menaxhimin e krizave midis NATO-s dhe Moskës.Kjo ishte e dukshme gjatë luftës në Ukrainë, kur administrata e Bidenit shpesh mbështetej në përpjekjet ndërmjetësuese të Turqisë. Përveç kësaj, aftësia e Turqisë për të balancuar marrëdhëniet midis Perëndimit dhe Rusisë i jep asaj një levë, të cilën ajo e ka përdorur shpesh për të çuar përpara interesat e saj.

Ndaj, integrimi i Turqisë në kuadrin evropian të sigurisë në një nivel më themelor do të siguronte stabilitet dhe qëndrueshmëri më të madhe strategjike përballë pasigurive të së ardhmes.

Nëse krijohet një kuadër reciprokisht i dobishëm, të dyja palët mund të nxisin një partneritet afatgjatë më të qëndrueshëm dhe të parashikueshëm. Në fund të fundit, pavarësisht lidhjeve të saj të ngushta me Rusinë, Turqia përfundimisht e sheh Moskën si një rival gjeopolitik dhe nuk do të mbështeste një Evropë të dobësuar përballë zgjerimit të mundshëm rus. /tesheshi.com/