Në skenën politike të Lindjes së Mesme, druzët konsiderohen si një komunitet oportunizmi i të cilit është i njohur gjerësisht. Ata shpesh përshkruhen si një popull që mund të shndërrohet nga aleatë në kundërshtarë brenda natës dhe anasjelltas. Në Siri, ku dominon popullsia muslimane sunite, udhëheqësit fetarë druzë këmbëngulin se janë muslimanë të monoteizmit Druz, ndërsa në Izrael ata pretendojnë hapur se janë një fe e veçantë që nuk ka të bëjë fare me Islamin dhe se janë vëllezër të hebrenjve.
Druzët në Izrael njihen si qytetarë besnikë dhe patriotë. Ata shërbejnë në ushtrinë izraelite, marrin pjesë në të gjitha operacionet ushtarake dhe besnikëria e tyre ndaj shtetit shpesh merret si shembull i integrimit të plotë të pakicës arabe. Kjo aleancë është një justifikim për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu për të destabilizuar vazhdimisht Sirinë që nga rënia e regjimit të Assad-it, gjoja për të mbrojtur të drejtat e druzëve. Megjithatë, siç tregon panorama e përgjithshme, kjo “mbrojtje” është më shumë një mjet presioni politik dhe strategjik mbi autoritetet e reja sesa një shprehje shqetësimi të vërtetë.
Druzët si arsye, jo një qëllim
Druzët sirianë kanë qenë shënjestër e dhunës që nga viti 2011, kur sulmet e para erdhën nga regjimi i Bashar al-Assad-it. Më vonë, pasuan inkursione nga ISIS dhe grupe të tjera militante. Në të gjitha këto vite, qeveria izraelite nuk ka ndërhyrë asnjëherë për t’i mbrojtur ata. Netanyahu tani po i përdor kundër autoriteteve të reja si arsye për të sulmuar objektivat ushtarake siriane.
Pozicioni i druzëve izraelitë
Siç u tha më sipër, Izraeli i mban druzët si shembull integrimi, ngase ata marrin pjesë dhe në operacionet ushtarake sioniste. Megjithatë, kjo nuk i ka kursyer ata nga diskriminimi. Edhe pse formalisht qytetarë izraelitë, statusi i tyre në praktikë mbetet më i ulët se ai i qytetarëve hebrenj. Diskriminimi sistemik reflektohet në disa aspekte, duke përfshirë:
– Neglizhencë infrastrukturore: shumica e fshatrave dhe qyteteve druze mbeten prapa vendbanimeve hebraike në të njëjtën zonë në infrastrukturën bazë si rrugët, kanalizimet dhe objektet publike, shërbimet publike dhe investimet.
– Pengesa urbane: Autoritetet izraelite rrallë lëshojnë leje ndërtimi në vendbanimet e tyre, gjë që çon në mbipopullim, ndërtime të paligjshme dhe konflikte të shpeshta me ligjin, pasi shumë nga shtëpitë e tyre shpallen të paligjshme dhe më pas shemben.
– Margjinalizim ekonomik: Druzët përballen me akses të reduktuar në punët e sektorit publik dhe shumë sektorë të ekonomisë izraelite mbeten të mbyllur për ta.
– Kufizime në arsim dhe mbështetje buxhetore: shkollat dhe programet arsimore në komunitetet druze shpesh marrin më pak fonde sesa vendbanimet hebraike.
– Ligji Kaminitz, i miratuar në vitin 2017, e përkeqësoi më tej situatën duke lejuar veprime të përshpejtuara ligjore kundër ndërtimeve “të paligjshme”, të cilat janë shumë më të dëmshme për komunitetin Druze sesa vendbanimet hebraike. Edhe pse nevojat e tyre për strehim janë në rritje, atyre u mohohen sistematikisht lejet.
– Toka në pronësi të Druze shpesh konfiskohet ose ka pretendime shtetërore mbi të, duke zvogëluar zhvillimin e tyre hapësinor dhe ekonomik. Në shumë raste, këto janë toka të trashëguara që familjet i kanë përdorur për breza, por nuk njihen nga autoritetet izraelite si pronë e regjistruar ligjërisht.
Ligji i vitit 2018 mbi Natyrën Hebraike të Shtetit i margjinalizoi më tej ata në mënyrë institucionale.
Pra, nëse ky është rasti për qytetarët besnikë, si mund të besojmë se bombat izraelite kanë për qëllim të shpëtojnë të afërmit e tyre në Siri?
Çfarë është në rrezik?
Ajo që ka ndodhur në Siri ditët e fundit e bën të qartë se kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu nuk është i motivuar nga mbrojtja e druzëve. Në vend të kësaj, ai duket se po përdor sulme ndaj tyre për të arritur qëllime politike dhe sigurie që nuk kanë të bëjnë fare me shqetësimet humanitare.
Tre qëllimet e Netanyahut:
- Ndarja e Sirisë, një plan i vjetër izraelit:
Që nga rënia e regjimit të Assad-it, Netanyahu ka ndjekur një plan të hershëm izraelit: dobësimin dhe copëtimin territorial të Sirisë në mënyrë që ajo të mos përfaqësojë më një shtet të fuqishëm në rajon. Deri më tani, Izraeli ka kryer rreth 500 sulme ajrore, të cilat vlerësohet se kanë shkatërruar 85% të sistemeve të mbrojtjes ajrore të Sirisë.
Për Netanyahu-n, takimi midis presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit Sirian Ahmed al-Sharaa në Riad ishte një “ditë katastrofe”. Ai pa shembjen e planeve të tij dhe vendosi të priste një mundësi për t’i vënë ato përsëri në plan të parë.
- Presioni për të njohur sovranitetin izraelit mbi Lartësitë e Golanit
Nën presionin e administratës Trump, Netanyahu nisi negociatat me qeverinë e re në Damask me qëllim arritjen e marrëdhënieve të qëndrueshme, megjithatë, kryeministri izraelit donte të siguronte njohjen siriane të aneksimit të Lartësive të Golanit nga Izraeli përmes kësaj. Për këtë qëllim, Izraeli pushtoi pika strategjike në malin Hermon (Jebel al-Sheikh) dhe ndërtoi nëntë baza ushtarake të përhershme përgjatë pjesës lindore të Golanit. Paralelisht, ai intensifikoi sulmet ajrore në të gjithë Sirinë si një formë presioni ushtarak.
- “Rripi i sigurisë” dhe refuzimi i palës siriane
Qëllimi i politikës izraelite është të krijojë një zonë të demilitarizuar nga Damasku deri në kufijtë e Jordanisë dhe Izraelit. Ideja fillestare ishte që kjo zonë të ishte tre deri në pesë kilometra e gjerë, pa armë të rënda dhe nën mbikëqyrjen ushtarake izraelite.
Presidenti sirian Ahmed el-Shara nuk u pajtua me këto kushte dhe, në përgjigje, Netanyahu iu drejtua strategjisë së të ashtuquajturës “paqe përmes forcës”, duke intensifikuar sulmet ushtarake dhe njëkohësisht duke zgjeruar fushatën mediatike duke akuzuar autoritetet siriane për masakra të dyshuara ndaj druzëve, sulmin ndaj kishës Mar Elias ku vdiqën 25 persona dhe sulmet ndaj alevitëve në qytetet bregdetare.
Netanyahu dështoi të përdorte kanalet diplomatike as me Damaskun drejtpërdrejt dhe as me ndihmën e ndërmjetësve nga Turqia ose Azerbajxhani. Nëse do të kishte të bënte me mbrojtjen e civilëve, ai do të kishte pasur mjetet dhe kohën.
Opozita e di: kjo është një lojë gjeopolitike
Udhëheqësi i opozitës Yair Lapid, së bashku me shumë komentues të krahut të djathtë si Prof. Eyal Zisser, kanë shprehur publikisht dyshime për motivet e qeverisë. Shumë besojnë se ka qëllime shumë më të gjera pas gjithçkaje dhe se kjo është një lojë gjeopolitike me përmasa shumë më të mëdha sesa thjesht shqetësimi për “vëllezërit” druzë.
Duket se Ahmed Shaara ka paguar çmimin për mospajtimin me kushtet izraelite. /tesheshi.com/
